Nieprawidłowe użycie sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości stanowi zagrożenie dla życia

Wielu pracowników korzysta z osobistej wyposażenia zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości podczas pracy na wysokości – ale sprzęt ten jest często używany nieprawidłowo. Może to mieć poważne konsekwencje zarówno dla pracownika, jak i dla organizacji. Inspektorzy Norweskiego Urzędu Inspekcji Pracy często stwierdzają, że sprzęt jest używany nieprawidłowo. „Musimy przypomnieć pracodawcom, że są odpowiedzialni za dobre planowanie pracy i sprawdzanie, czy sprzęt jest używany prawidłowo” – mówi Tore Jeppe Sørhaug, kierownik sekcji Norweskiego Urzędu Inspekcji Pracy.

Najpierw zabezpieczenia zbiorowe – sprzęt osobisty tylko w razie potrzeby
Przed rozpoczęciem pracy należy ocenić, czy można zastosować zabezpieczenia zbiorowe, takie jak rusztowania lub poręcze. Jest to główna zasada. Inspektorat Pracy często zauważa, że pracodawcy pomijają ten krok i od razu przechodzą do stosowania uprzęży i lin – lub całkowicie rezygnują z zabezpieczeń. Przykłady z kontroli:

– Pracownicy pracowali bez żadnych zabezpieczeń.
– Sprzęt zabezpieczający przed upadkiem był używany nieprawidłowo, z niewłaściwym punktem kotwiczenia.
– Brak zbiorczych zabezpieczeń przed upadkiem podczas pracy na krawędzi pomostu – nawet gdy było to możliwe.

Osobiste wyposażenie zabezpieczające przed upadkiem z wysokości powinno być stosowane tylko wtedy, gdy inne formy zabezpieczenia są niepraktyczne – na przykład podczas montażu rusztowań, pracy na podnośnikach osobowych, prac konserwacyjnych lub kontrolnych na wysokości. Pracodawcy muszą jasno opisać, kiedy i w jaki sposób należy używać sprzętu, oraz zapewnić, że jest on używany zgodnie z instrukcją użytkowania producenta. „Planowanie może decydować o życiu lub śmierci” – podkreśla Sørhaug.

Zatwierdzony sprzęt – ale często używany nieprawidłowo
Kontrole przeprowadzone przez Norweski Urząd Inspekcji Pracy i Norweski Urząd ds. Przemysłu Morskiego w 2024 r. pokazują, że sprzęt oznaczony znakiem CE jest ogólnie zgodny z wymogami. Błędy najczęściej występują podczas użytkowania, a nie w samym produkcie.

Typowe błędy:
– Wybór niewłaściwego rodzaju sprzętu do danego zadania
– Nieprawidłowy montaż i mocowanie
– Niejasne obszary zastosowania
– Brak instrukcji obsługi lub instrukcje są niekompletne
– Brak szkolenia w zakresie prawidłowego użytkowania

Odpowiedzialność spoczywa na pracodawcy

Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie, aby zakupiony sprzęt był rzeczywiście odpowiedni do danego zadania. Nawet jeśli dystrybutorzy udzielają porad, pracodawca musi przed zakupem dokonać dokładnej oceny.

Typowe pułapki:
– Nieprawidłowe oznakowanie – „linia zabezpieczająca przed upadkiem” bez amortyzatora
– Niejasne specyfikacje dotyczące obszaru zastosowania
– Brak instrukcji użytkowania lub instrukcje w języku norweskim

Szkolenie musi mieć charakter praktyczny
Norweski Urząd Inspekcji Pracy zaleca, aby pracownicy zostali przeszkoleni w zakresie użytkowania sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem. Kurs powinien obejmować: teorię sprzętu i przepisy, praktyczne wykorzystanie punktów mocowania, uprzęży i linki, szkolenie z zakresu ratownictwa, znajomość zasad kontroli i utylizacji.

Podsumowanie – co musi zrobić pracodawca